De raad van bestuur van de VRT en de Vlaamse regering hebben de nieuwe Beheersovereenkomst tussen de Vlaamse Gemeenschap en de VRT goedgekeurd. Het akkoord bepaalt het kader waarbinnen de publieke omroep de komende vijf jaar zijn opdracht zal vervullen. Er wordt voluit gekozen voor een digitale toekomst. De VRT zal voor iedereen in Vlaanderen media maken die er écht toe doen.

De samenleving verandert voortdurend en ook de mediasector en het mediagebruik gaan door een grondige transformatie. Het lineaire aanbod op televisie en radio blijft belangrijk, maar tegelijkertijd stijgt de vraag naar digitale content enorm. Daarom zal de VRT zichzelf moeten heruitvinden om haar belangrijke rol voor de Vlaamse samenleving te blijven spelen. 

Benjamin Dalle, Vlaams minister van Media, jeugd en Brussel:“Na een intensieve periode van onderhandelingen ben ik vandaag trots op het geleverde resultaat. Met deze beheersovereenkomst maken we een kwantumsprong naar een steeds meer digitale openbare omroep. De komende vijf jaar zal ons mediagebruik ingrijpend veranderen. Met de accenten in deze beheersovereenkomst maken we de VRT klaar voor die toekomst en zal ze ook een hele generatie jonge kijkers en luisteraars beter kunnen bereiken. Daarnaast bevestigt dit akkoord het geloof van de Vlaamse Regering in een sterke publieke omroep, met een duidelijke en belangrijke maatschappelijke rol. De VRT is ingebed in een sterk Vlaams medialandschap waar de mediaspelers de krachten meer moeten bundelen om de internationale concurrentie het hoofd te bieden.” 

Radicaal digitaal

Deze beheersovereenkomst heeft niet langer een traditionele radio- en televisieomroeporganisatie voor ogen maar een publieke mediaorganisatie die ook in 2030 en daarna vertrouwd en geliefd zal zijn bij vele Vlamingen. De digitale transitie is geen doel op zich, maar een noodzakelijke evolutie om beter in te spelen op het mediagebruik van elke Vlaming. 

Frederik Delaplace, gedelegeerd bestuurder van de VRT: “We blijven de beste radio- en tv-programma’s maken, dat kunnen we bij de VRT als geen ander. We versterken de voeling met ons publiek; we innoveren om de impact van onze content te vergroten op de juiste kanalen. Zo investeren we meer in mobiele media, werken we meer gepersonaliseerd en meer on demand: onze gebruikers kunnen kijken, luisteren en lezen wanneer zij het willen, op de platformen die zij belangrijk vinden. Maar we gebruiken al die nieuwe mediakanalen niet om de Vlaming te herleiden tot een typetje of een profiel. We blijven inzetten op een breed scala aan interesses en maken van smaakverbreding een écht onderscheidende ambitie.”

Herkenbaar en betrouwbaar

In een mediasector die gekenmerkt wordt door nooit geziene internationalisering is de VRT een unieke, lokale speler. De publieke omroep kan en zal ertoe bijdragen dat mediagebruikers zich verbonden blijven voelen met het aanbod van de Vlaamse media, de lokale creativiteit en cultuur, onze actualiteit en gemeenschap. De VRT zal meer dan ooit bijdragen aan het gesprek over belangrijke maatschappelijke thema’s, een maatschappelijke impact realiseren en die ook meten. De VRT zal herkenbaar zijn voor iedereen, dus ook voor zij die vandaag minder hun gading vinden bij de VRT. 

De publieke omroep stimuleert de Vlaamse creativiteit en cultuur. Zo zal de VRT bijvoorbeeld jaarlijks 250 concerten, voorstellingen of festivals blijven capteren. Een opsteker voor een sector die sterk te lijden heeft onder de coronacrisis. Daarnaast worden er via VRT NU extra inspanningen geleverd om zowel verdiepend als verbredend cultuuraanbod tot bij zoveel mogelijk Vlamingen te krijgen. 

De VRT biedt betrouwbare informatie aan en vecht, ook samen met andere mediabedrijven, tegen desinformatie. De digitalisering zorgt hier voor enorme opportuniteiten. Het publiek staat eens te meer centraal, zeker nu er nog meer op maat van de mediagebruiker kan gewerkt worden.  

Luc Van den Brande, voorzitter van de raad van bestuur van de VRT: “De maatschappelijke rol van de VRT heeft nog nooit zo prominent in een beheersovereenkomst gestaan. Onze democratische samenleving heeft nood aan een publieke omroep die letterlijk tussen de Vlamingen staat, waarin deze zich helemaal herkennen en die resoluut gaat voor het realiseren van een maatschappelijke impact. Daarbij moet de omroep durven innoveren en gebruik maken van nieuwe technologieën waarbij kijkers en luisteraars het ruime aanbod makkelijk vinden en waarbij we hen op VRT NU van diverse genres laten proeven. We zetten daarnaast ook volop in op digitale audio en podcasts.”

De onpartijdigheid van het informatieaanbod zal ook gemonitord worden op een kwantitatieve, kwalitatieve en vergelijkende manier. 

Versterking Vlaamse mediasector

De VRT werkt mee aan een sterk, Vlaams media-ecosysteem en blijft investeren in Vlaamse productiebedrijven. Zo besteedt ze minimaal 20 procent van haar inkomsten aan de externe creatieve sector: Vlaamse audiovisuele content, innovatieve audio en digitaal aanbod. Hiervan gaat op jaarbasis minimaal een half miljoen euro naar de externe audiosector, onder meer voor podcasts. Daarbij komt nog dat, indien de inkomsten uit commerciële communicatie door een positieve marktindex zouden stijgen, extra middelen naar de externe creatieve sector kunnen gaan. 

Tegen het einde van de Beheersovereenkomst in 2025 zal minstens 65% van het aanbod op vrtnws.be gerelateerd zijn aan video of audio. De publieke omroep bevestigt haar ambitie om met andere mediaspelers de verdere groei van Vlaamse fictie te stimuleren. VRT NU onthoudt zich van previews van internationale fictiereeksen, behoudens enkele uitzonderingen, zoals fictiereeksen van andere publieke omroepen. Daarmee komt zij tegemoet aan de verzuchtingen van onder andere de commerciële mediabedrijven, zonder de publieke opdracht van de VRT ondergeschikt te maken aan die wensen. De VRT verhoogt ook de transparantie over hoe ze omgaat met haar publieke middelen.

Financiering

Om de publieke opdracht waar te maken, krijgt de VRT een basisdotatie van 265 miljoen euro in 2021, jaar per jaar afnemend tot 258 miljoen in 2025. De overige 40% van haar budget zal de VRT zelf zoeken via bijvoorbeeld distributievergoedingen. De inkomsten uit commerciële communicatie en boodschappen van algemeen nut (BAN) worden voor 2021 begrensd op 77,8 miljoen euro. Dat zogenaamde reclameplafond zal daarna evolueren met de markt. 

Daarmee voldoet de VRT aan de afspraken van het regeerakkoord waarin een besparingstraject is afgesproken van 12 miljoen euro over 5 jaar.  De werkingsmiddelen worden niet geïndexeerd; het aandeel van de lonen in de totale dotatie wel. 

De VRT zal in de toekomst ook rapporteren over de totale som van de vergoedingen voor schermgezichten. Daarnaast worden alle aanbevelingen uit het rapport Audit Vlaanderen uitgevoerd en wordt hierover gerapporteerd. 

Toekomst veiligstellen

Deze nieuwe Beheersovereenkomst vrijwaart de toekomst van de VRT in een veranderend medialandschap. De VRT is niet zomaar een mediabedrijf. Ze is een organisatie die met een mandaat van de overheid en van alle Vlaamse burgers in alle onafhankelijkheid een maatschappelijke missie waarmaakt. Toekomstgericht en met ambitie werkt de VRT iedere dag aan media die er écht toe doen. De overheid bekrachtigt daarin de meer dan unieke rol van de VRT, anders dan de andere media.

Iedereen is nodig om tot dit resultaat te komen, intern en extern. De VRT zal dus ook actief samenwerken met een diversiteit aan partners om haar aanbod nog beter af te stemmen op de Vlaamse samenleving.

10 dingen die je moet weten uit de nieuwe Beheersovereenkomst

De samenleving verandert voortdurend. Daarom moet VRT zich heruitvinden om haar belangrijke rol in die samenleving te kunnen blijven spelen: een digitale toekomst met media die er écht toe doen.

1. Maatschappelijke impact. De maatschappelijke rol van de VRT heeft nog nooit zo prominent in een beheersovereenkomst gestaan. De VRT moet meer dan ooit bijdragen aan het gesprek over belangrijke maatschappelijke thema’s, een maatschappelijke impact realiseren en die ook meten. De bereikcijfers worden gehandhaafd: 85% van de Vlamingen bereiken met het volledige aanbod (op weekbasis); 75% voor nieuws voor alle doelgroepen. Door de fragmentatie van het aanbod over diverse platformen en de internationale concurrentie is dat een grote uitdaging.

• De VRT kan jaarlijks 100 voorbeelden van maatschappelijke relevantie naar voor schuiven, over de verschillende aanbodsmerken heen.

2. Radicaal digitaal. De gebruikers kiezen volop voor digitale en mobiele media. VRT moet daarom versneld de digitale omslag maken, met audio, video en vernieuwende formats. VRT NU, VRT NWS en ook het audio-aanbod nemen hierbij een centrale plaats is. 

• Van de geregistreerde gebruikers komt minstens de helft één keer per maand in contact/interactie met 1 of meerdere van onze digitale kanalen en is hij/zij dus een actieve gebruiker.

3. Smaakverbreding. VRT NU laat jou nieuwe zaken ontdekken. In plaats van gebruikers uitsluitend voor te schotelen wat past binnen hun kijkgedrag, worden nieuwe publieke omroepalgoritmes ontwikkeld die smaakverbredend zijn. Deze innovatie is niet winstgedreven, maar vertrekt vanuit de publieke opdracht, met transparantie en controle over de verzamelde data voor de gebruiker. 

• De impact van algoritmes en curatie wordt op continue basis gemeten. De VRT is ook transparant over het gebruik van die algoritmes.

4. Inspelen op een jonger publiek. Inspelen op de behoefte van jongeren is een belangrijk aandachtspunt. Die haken af bij het traditionele, lineaire televisieaanbod. Daarom ontwikkelt de VRT een digitaal aanbod dat aansluiting vindt bij de leefwereld van jongeren.  De VRT maakt haar publieke opdracht waar op nieuwe, relevante platformen. 

De VRT zet pro-actief in op het ontwikkelen van digitaal aanbod dat aansluiting vindt bij het veranderend mediagebruik. De VRT maakt haar publieke opdracht waar op nieuwe, relevante platformen (denk aan Instagram en TikTok). Ze zet daarvoor in op een weloverwogen keuze aan platformen waar minstens 10% van de kinderen of jongeren (12-24j) op weekbasis gebruik van maken.

Daarnaast streeft ze er naar 65% van de groep 16-24 jaar te bereiken met haar informatieaanbod. 

5. Desinformatie en mediawijsheid prioritair. In tijden waarin algoritmes op sociale media de gebruikers vooral meningen uit hun eigen groep voorschotelen en debatten sterk polariseren, dient een onafhankelijke publieke omroep diverse, tegengestelde meningen aan bod te laten komen. Onpartijdigheid is daarbij essentieel. De VRT zal initiatieven nemen samen met de andere mediabedrijven om desinformatie tegen te gaan. 

• De VRT maakt minstens 15 diepgravende onderzoeksjournalistieke verhalen per jaar.
• KLAAR en Edubox of gelijkaardige initiatieven worden verdergezet en dragen ertoe bij dat de VRT op een toekomstgerichte manier en vanuit haar educatieve taak connecteert met een jonger publiek.

6. Investeren in Vlaamse productiebedrijven. De VRT besteedt minimaal 20%  van haar totale inkomsten aan de externe creatieve sector: Vlaamse audiovisuele content, innovatieve audio en digitale formaten. 

• Hiervan gaat op jaarbasis minimaal een half miljoen euro naar de externe audiosector, onder meer voor podcasts. 

7. Samenwerken vanuit de eigen sterkte

De VRT is een essentiële speler in het Vlaamse medialandschap en bouwt sterke samenwerkingen uit. Onder meer op het vlak van technologie, content en factchecking. Samenwerkingen zoals met Streamz worden verdergezet en versterkt. Daarnaast bouwt ze bruggen met andere maatschappelijke sectoren zoals bijvoorbeeld met WAT WAT rond jongeren. 

8. Cultuurpromotie. De VRT speelt een belangrijke rol in de promotie van de Vlaamse cultuur en het Nederlands als standaardtaal. Bovendien is er extra aandacht  voor een cultuuraanbod voor kinderen en jongeren. 

• Jaarlijks worden 250 concerten, voorstellingen of festivals gecapteerd. 
• De VRT zal ook ruime aandacht geven aan ten minste 10 gebeurtenissen die de Vlaamse identiteit  en cultuur onder de aandacht brengen. 
• Het Journaal van Eén bevat jaarlijks minstens 365 cultuuritems.

9. Lokale fictie en documentaires. De VRT blijft prestigieuze Vlaamse fictiereeksen stimuleren. De VRT werkt onder meer met de Nederlandse publieke omroep NPO op een toekomstgerichte manier samen om zo de culturele band tussen de Lage Landen te versterken. Dit kadert in het herbekijken van BVN en heeft onder meer betrekking op aanbodgerichte samenwerking.

• De VRT investeert jaarlijks in de coproductie van minimaal 15 afleveringen documentaires, waarvan minstens 8 auteursdocumentaires.

10. Inspanningen voor diversiteit en herkenbaarheid. De VRT reflecteert de samenstelling van onze hele samenleving, voor en achter de schermen. Daarom is er bijzondere aandacht voor de schermaanwezigheid van vrouwen, mensen met een migratieachtergrond, ouderen, mensen in armoede, mensen met diverse seksuele identiteiten en personen met een handicap (cf. G-sport op Sporza). De VRT engageert zich om mensen meer inclusief te tonen, en niet enkel in functie van hun specifieke handicap, geaardheid, achtergrond, leeftijd, enz.

• Het aandeel vrouwen in de beeldvorming stijgt van 40% naar 48% in 2025, mensen met een buitenlandse herkomst van 7,5% naar 9,5% in 2025, en mensen met een beperking van 1,5% naar 2% in 2025.